 Bebeğin Giyinmesi
1 - Giyim eşyasının cinsi;
- Yumuşak,
- Rutubeti çekici,
- Buruşuksuz, kolay ütülenen veya hiç ütü istemeyen,
- Elastiki,
- Tam çocuğa göre,
- Dayanıklı,
- İyi yıkanır,
- Rahat.
2 - Çocuğa lazım oları şeylerin listesi;
- 3 tane karın bağı,
- 3 tane kolsuz gömlek,
- 3 tane kollu gömlek,
- 3 tane pazen zıbın,
- 1 tane çocuk muşambası.
- 1 düzine tülbent mendil,
- 1 takım yün elbise,
- Hırka, baslık, pantolon,
- 6 tane patiska yatak veya ara çarşafı,
- 3 düzine çocuk bezi,
- 6 tane pamuklu,
- 3 entari,
- 2 yün hırka,
- pamuk hırka.
- 3 çift çorap,
- 1 yün battaniye,
- 2 pamuk battaniye.
3 - Yıkanış;
Çocuğun eşyası çok temiz yıkanmalı fakat soda kullanılmamalı. Açık, mümkünse güneşli havada kurutulmalı.
Bebeğin Uyku Hazırlığı
1 - Gece hazırlığı;
- Çocuğu gece için hazırlarken katiyen acele etmemek,
- Her işi sükunetle yapmak,
- Uyku saatini çocuğa sevdirmek lazımdır.
2 – Banyo;
- Her banyodan sonra çocuğa temiz şeyler giydirmek,
- Banyoyu müteakip çocuğu doyurmak,
- Mama veya meme verildikten sonra çocuğun bezini değiştirmek,
- Bebeği dik tutarak gazını çıkartmak icap eder,
- Çocuğu yatırmak (Yatak havalandırılmış ve kırışıkları düzelmiş olmalı).
- Pencereyi biraz açmalı.
- Işığı söndürmeli, yahut odayı karartmalı.
- Çocuğun gündüz uykusuna da gece uykusu kadar itina etmeli.
Uyku
1 - Uykunun Faydaları;
- Sinirleri kuvvetlendirir,
- Çocuğu iyi huylu yapar,
- Çocuğu geçimli yapar.
2 - Sakin uyku için lazım olan şeyler;
- Muayyen zamanlarda uyutulmak. (9 aydan sonra günde bir defa uyku 2 defa sakin istirahat) istirahat öğle ve akşam yemeklerinden önce yaptırılmalıdır.
- Sükunet, fakat bu hiçbir zaman evin günlük faaliyetine engel olmamalıdır.
- Bu gürültü çocuğu rahatsız etmemeli.
- Temiz hava.
- Sıcaklık (Ne çok sıcak ne çok soğuk).
Uykuyu Güçleştiren Şeyler
- Hazım güçlüğü (Gaz),
- Yorgunluk,
- Yatak ilk 7 ay sepet kullanılabilir. Lakin 7 aydan sonra çocuk yatağa alıştırılmalıdır.
- Çocuğun gözleri daima ışıktan korunmalı,
- Şilte sert olmamalı (At kılı veya keçe),
- Yatak takımları; Muşamba, 1 büyük pamuklu, 6 küçük pamuklu, çarşaflar, battaniyeler. Bunlar dayanıklı, rahat, güzel ve kolay yıkanır olmalı.
Bebeğin Beslenmesi
Yaşamak isteyen her millet çocuğuna alaka gösterip, onu en iyi bir şekilde yetiştirmekle mükelleftir. İyi büyüyebilmesi için her bebeğin uygun gıdaya ihtiyacı vardır. Şunu da hatırda tutmalıyız ki her bebeğin ihtiyacı başkadır.
Esas gıdayı şunlar teşkil eder, Süt, nişasta, sebzeler, meyveler, yumurta, vitaminler ve biraz et.
Çocuk Üç Aylık İken Vücut Hareketleri
Çocuğun hareketini temin için en iyi vasıta, onun yetişebileceği bir yere, gözlerine çok yakın olmamak şartıyla zararsız bir oyuncak asmaktır. Bu suretle vücudunun hareketine fırsat verilmiş olur.
Yaz günlerinde çocuğu her günkü güneş banyolarından azami faydalandırmak üzere derisine iyi bir renk vermeyi temin etmelidir.
Gerek ev içinde ve gerekse evden dışarıda güneş ışığının doğrudan doğruya çocuğun, vücudu ile temasını temin etmek ve bol temiz hava vermek lazımdır.
Uyku
Bir çocuğun hırçın ve titiz olması, ekseriya az uyumasındandır. Çocuğu uyutmak için katiyen ilaç kullanmayınız. Çocuğa bakma ve emzirme usullerinizde bir yanlışlık olup olmadığını araştırınız.
Çocuğunuzu yatağa kaymadan evvel yaş sünger ile vücudunu siliniz. Bir program tatbik ediniz. Uyku, yemek vesaire gibi sıhhi alışkanlıkları düzenli ve belli saatlerde yapılması için çocuğun bulunduğu odada bir saat bulundurunuz.
Eğer gündüzün emzirme zamanında çocuk uyuyor ise uyandırıp emziriniz. Çocuk gece ve gündüz belli saatte uyumaya ve bütün geceyi uyku ile geçirmeğe alışmalıdır. Uyku, büyüme çağındaki çocuk için pek önemlidir. Çocuğun rahat uyuması sağlığının en kuvvetli bir delilidir.
Dört Aylık Çocuğun Hareketleri
Çocuk dört aylık olunca gülmeye, söz söylemeye, adeta güvercin gibi ses çıkarmaya başlar.
Dört aylık çocuklar umumiyetle;
- Arka üstü yatmayı sever.
- Vücudunu, başını ve omuzlarını kaldırmaya uğraşır.
- Yan taraftan arka üstüne ve arka üstü vaziyetinden de yan tarafına döner.
- Gezdirilirken başını dik tutar ve kaldırılıp dik tutulduğu zaman ayakları ve yeri iter veyahut bacaklarını kavuşturur,
- Yabancı yüzlerin ve yeni manzaraların farkına varır,
- Sesin geldiği tarafa doğru başını çevirir.
- Artık çocuğun her hareketi, annesiyle aile halkına yeni yeni manalar ifade eder.
Küçük Çocukların Parmaklarını Ağızlarına Sokmaları Ve Yalancı Memeler
Her bebek elini ağzına sokmaktan zevk duyar. Küçüğün bedeninde ilk keşfettiği yer ağzıdır. Sonraları bile eline geçen her şeyi ağzına götürmesi bunu gösterir.
Küçüğün elleri kirli olur, sinek konar, o, bu tutar. Bilhassa bizde, bir yere gidilir de, evin küçük bebeği sevilmek istenirse ya ellerinden tutulur yahut da yanaklar okşanır. İkisi de bebeğe pislik geçirir.
Küçükken parmaklarını emen çocukların sıhhatleri iyi olmaz. Bu adet halini alır. Mektep yaşında bile ders dinlerken parmaklarını ağızlarına sokan talebelere her zaman rastlanır. Çocuklar bu harekete alışırsa, küçükken olmasa bile büyüdüğü zaman birçok hastalıklar kapar.
Yavrunuzun bu hareketine mani olmaya çalışınız. Sakın eline acı bir şey süreyim de acı olduğunu görüp bir daha yapmasın demeyiniz. Buna dikkatle, sabırla, istekle uğraşmayla mani olunuz. Küçük, elini ve parmaklarını ağzına götürünce çekip alınız. Zamanla onun bu huyundan vazgeçtiğini görürsünüz.
Çocuğun elini ağzına sokmasına sebep diş etlerinin tatlı tatlı kaşınmasıdır. Eğer çocuk bu diş sebebiyle ellerini ağzına sokuyorsa, ellerini, üstünü daima temiz tutmalı, herhangi bir şeyi ağzına götürmemesi için eline temiz yıkanmış bir lastik bebek vermelidir.
Bazı anneler, bebek her ağlayınca ağzına bir yalancı meme verirler. Hatta yalancı memeyi, sanki iyi bir şeymiş gibi çocuğun boynuna kurdela ile asarlar. Halbuki bu yalancı memeler birer mikrop yuvasıdır. Çocuk ıslatır, ağzından düşürür, yaş yaş üstüne başına değer. Tekrar ağzına verirler. Bebeğin üstünden aldığı tozları ve mikroplan kendi elleriyle yavrunun ağzına vermiş olurlar.
Yalancı meme yaş ve tükürüklü olduğundan sinekler seve seve üstüne konarlar... Eğer bebeğe muhakkak yalancı meme vermek istiyorsanız her düşürüşünde temizce yıkayıp bir cam şişe içinde yahut da bir cam fanus altında saklamalısınız.
Çocuk Ne Vakit Oturtulmalı, Ne Vakit Yürütülmeli?
Her şey bir ilahi kanuna bağlı olup zamanla kayıt altına alınmıştır. Bunun haricinde olan şeyler tabii değildir.
Çocuk dokuz aydan evvel doğar mı? Doğar, fakat bu normal değildir. İlkbaharda üzüm olur mu? Kışın dağlarda papatya bulunur mu? Kış aylarında içinde sobalar bulunan seralarda üzüm yetişirse de tabii ve vaktinde olan üzümlere benzer mi?
Çocuk da böyledir. Onun da yürümesi, oturması bir vakte bağlıdır. Minimini yavrunun kemiklerinin ağırlığını çekebilecek, taşıyabilecek derecede sertleşmesi lazımdır.
Bunun için bırakınız da o vakti gelince kendi kendine otursun ve kendi kendine yürüsün. Yürümesine yardımı dokunur diye manalı manasız hareketlerde bulunmak, yavruyu oturtacağım diye uğraşmak kadar ona yapılabilecek bir fenalık olamaz.
Bebekler, umumiyet itibariyle yürümeğe ve rahatça oturabilmeye ancak bir buçuk yaşından sonra tabii olarak başlayabilirler.
Bundan sonra, bebek doğru dürüst yürüyemiyor ve oturamıyorsa bunu yaptırmak için siz uğraşmayınız, onu bir doktora götürünüz. Bu işte doktorun bilgi ve yardımını isteyiniz.
Çocuğun Gelişmesi
Çocuk büyürken, o küçük vücudun muntazam bir şekil alması için yapmamız lazım gelen bazı şeyler vardır ki onlar da;
- Yatak düz olmalı, çukur olmamalıdır.
- Yatakta katiyen yastık bulunmamalı, çünkü çocuğun başı ancak göğsü kadar büyük olduğundan yastığa ihtiyaç yoktur.
- Çocuğun üzerine örtülecek şeyler ne lüzumundan fazla ağır, ne de lüzumundan fazla sıkı surette örtülmemelidir. Bilhassa göğsü ile ayaklarının tazyik görmemesine çok dikkat edilmelidir.
- Çocuğun arabası veya karyolası, boyuna yatmasına müsait olabilecek bir büyüklükte olmalıdır.
- Elbiseler, bağ ve sargısız, çocuğun hareket etmesine ve büyümesine müsait bir bollukta olmalıdır.
- Uyku vaziyeti arka üstü olmalıdır. Çünkü çocuk arka üstü uyur iken kaburga kemikleri kolaylıkla genişleyebileceği için, rahat nefes alır.
- Çocuğu tutarken vücudunu düz ve dik tutunuz. Gerinmesine fırsat veriniz. Kemikleri kendi başına oturabilecek kadar kuvvetlenmesi için çocuğu dik oturtmalıyız.
Kulakların Gayr-i Tabii Vaziyeti
Bazı çocukların kulakları gayr-i tabii bir şekilde dışarıya fırlamış olur. Bu halde kulak sargısı kullanmakla, kulağın şekli, tabii hale gelebilir. Çocuk daha küçük iken bunun çaresine bakılacak olursa, kulaklar başa yakın bir vaziyette kalmış olur.
Çocuk Yüksek İskemlede Oturacağı Zaman
Çocuk ekseriyetle, beş aylıkken yüksek iskemlede oturmaya başlar ki, bu hakikaten insanı alakadar edecek bir zamandır. Ana, baba minimini yavrunun büyük bir adam gibi sandalyede kurulup oturmasını görerek büyük bir sevinç hisseder.
Eğer çocuğunuz kendi arzusuyla oturmuyorsa, zorlamayınız. Çünkü böyle yapmakla, omuzlarının düşük, göğsünün dümdüz veya belkemiğinin eğri olmasına sebebiyet vermiş
olursunuz.
Çocuk ilk defa yüksek iskemleye oturduğu zaman, kendini tutamayarak başı omuzlarına veya arkaya düşer. Bu halde iskemlenin kollarıyla arkasına yumuşak yastıklar konmadığı takdirde başının bir tarafının acıması veya incinmesi ihtimali vardır.
Buna mani olmak için çocuğu sıkı ve fakat rahatça, hareketine mani olmayacak bir suretle, kayış veya kemerle iskemleye bağlamak icap eder.
Çocuğun Temizliği
Yeni doğan çocuklar ne kadar iyi, temiz ve itina ile bakılırsa, o kadar iyi gelişir ve rahat büyürler. Çocuğuna bilerek bakan anne, onun günden güne tam bir sağlık ve neşe içerisinde büyüdüğünü görür.
Çocuk her şeyden önce tam bir temizlik ister, Yenidoğan bebek, iki yaşına gelinceye kadar her gün bir kere ılık su ile yıkanır. Çocuğun derisinin temizlenerek, vücudunun iyi nefes alması, kan dolaşımının iyi olması, iştahının artması ve aldığı besinlerin sindiriminin kolaylaşması için elzemdir.
Altını ıslatan çocuğun bezleri hemen değiştirilmeli. Islak bırakılmamalıdır. Altları kuru olunca rahat uyurlar.
Çocuğun temizliğine başlamadan önce, annesi kendi ellerini temizce yıkar. Hava soğuk olursa çocuğu kurulayacağı havluyu, giydireceği çamaşırları ısıtır. Çocuğu temizlemek için gerekli malzemeyi masa üzerine sıralar.
Bu malzemeler şunlardır:
- Pamuk,
- Çocuğun gözlerini silmek için gazlı bez,
- Burun ve kulağı temizlemek için birkaç tane küçük fitil.
- Bu fitiller pamuk bükülerek yapılır.
- Yumuşak bir saç fırçası,
- Tırnak makası,
- Badem yağı veya vazelin.
- Çocuk pudrası,
- Suyun sıcaklığını ölçmek için banyo termometresi.
Çocuk, çinko ya da emaye kaplar içinde yıkanır. Böyle bir kap yoksa derince bir leğen kullanılır. Suyun sıcaklık derecesi 37'den yukarı olmamalıdır. Fazla sıcak, nefes alıp vermeyi güçleştireceği için çocuğu yorar.
Banyonun 2/3'ünü ılık su ile doldurmalı, ayrıca kova içinde ılık durulama suyu bulundurulmalıdır. Su sıcaklığını ölçmek için termometre yoksa anne kendi dirseğini sokarak bunu kontrol eder.
Çocuk bakmaya alışmış. becerikli, eli işe yatkın anneler çocuklarını üşütmeden kolaylıkla yıkayabilirler. Banyoda çocuğun başını sol kota dayamalı koltuklarının altından sol elle tutmalıdır. Sağ elle yıkama işi yapılır.
Her gün yıkanan çocuğun vücudu çok kirli olmayacağından fazla sabun sürmek, bezle ovuşturmak istemez. Zira çocuğun derisi naziktir.
İyi cins sabunla köpürtülmüş yumuşa k bir tülbendi sağ elle çocuğun vücudunda hafifçe dolaştırmak yeter. Gözlerine dikkat ederek baş ve kulak arkalarını da silmeli.
Sonunda çocuğu kol üzerinde yüzükoyun çevirmeli, sağ elle kovadaki temiz ılık sudan dökerek durulamalıdır. Yüzünü de yalnız su ile yıkamalı ve çocuğu hemen havluya sarmalıdır.
Çocuğun saçları ve vücudu hafifçe ovularak kurulanır. Koltuk altları, boyun, kulak arkaları ve apış aralarına çocuk «Talk» pudrası serpilir.
Pamuk fitille burnu ve kulak içleri temizlenir. Kulakları kurulanırken çocuğu kulak üzerine yatırarak durulamalıdır.
Kaynatılmış ve ılındırılmış asitborikli su ile çocuğun gözleri silinmeli, burun deliklerine bademyağı veya vazelin sürülmelidir. Tırnakları uzamışsa kesmelidir.
Saçlarının kepeklenmemesi için iyice kurulayarak fırçalanmalı. Ara sıra dipleri asitborikli su ile silinmeli.
Ağız Temizliği
Süt çocuklarının ağzında, süt artıkları kalır. Bunlar temizlenmelidir. Yoksa ağız yaralarına yol açabilir. Ağız temizliği hafif karbonatlı suya batırılmış pamukla yapılır.
Göz Temizliği
Gözün kirlenmesi göz iltihaplarına yol açabilir. Yüz temizliği yapılırken gözün hafif ıslatılmış top halinde pamukla silinmesi gerekir. Böylece göz kapaklarındaki kirler alınmış olur.
Kulak Temizliği
Kulağın kıvrımlarından başka dış kulak yolu da temizlenmelidir. Bu iş için fitil gibi bükülmüş tülbent kullanılabilir. Pamuk kullanmamalıdır. Çünkü pamuğun telleri içeride kalarak kulak kiriyle birleşir, tıkanmalara yol açabilir.
Saç Temizliği
Kirler, tozlar terle, yağla karışarak başın derisinde bir örtü meydana getirebilir. Daha sonra bunlar iltihaplara geniş yaralara yol açabilir. Onun için banyodan başka arada bir çocuğun saçları eşit ölçüde karıştırılmış alkol, gliserin, su karışımı ile silinmelidir.
Tırnaklar
Çocukların tırnakları sık sık kesilmeli, temizlenmelidir. Tırnak uçlarının düz kesilmesi, tırnak batmalarını ve zedelenmeleri önlemiş olur.
Büyük çocuklar normal banyolar dışında sabah akşam yüz, boyun, kulak ve kollarını yıkamalıdır. Akşamları yatarken, ayakların yıkanması da ihmal edilmemelidir. Yemeklerden sonra ağız yıkanmalı, dişler fırçalattırılmalıdır.
Yeni Banyo Yapan Çocuk Dışarı Çıkarılmamalı
Normal bir çocuk her gün sokağa çıkabilir. (Üç aylıktan evvel her gün bir defa, üç aylıktan sonra günde iki defa) fakat iki yaşına kadar yağmurlu, rüzgarlı, karlı ve fırtınalı havalarda çocuğu sokağa çıkarmak doğru değildir.
Güneş Banyosu
Çoğu anneler nasıl olursa olsun, güneş banyolarının küçüklere çok yararlı, onları sağlıklı, güçlü kılmanın en etkin yol olduğuna inanırlar. Yalan değildir ama bazı, hususlara dikkat etmek şartıyla ancak.
Bir kere, unutulmaması gereken en önemli husus, çocuğun güneşe alıştıra alıştıra çıkarılmasıdır. Aksi halde basit lokal kızarıklıklardan, halsizlik, iştahsızlık hallerine ve daha ağır şekilde de yüksek ateş, kusma, bayılmaya kadar varan rahatsızlıklara yani güneş çarpmasına sebep olabilir.
Bu üzücü durumlara fırsat vermemek için, önce küçüğün güneşe karşı ne denli duyarlı olduğunu anlamak gerektir. Gerek denizde, gerekse dağda ilk günler çocuğu açık havada ama gölgede tutmalıdır. Güneş banyosuna ise günde 5 - 10 dakikadan, sabahın erken saatlerinde ve önce sadece kolları ve bacakları açıkta bırakarak başlamalıdır.
Sonraki günler, hem süreyi, hem de vücudun güneşe gösterilecek kısmını çoğaltmalıdır. Tabii yavaş yavaş birden değil.
Eğer bu arada, hafif de olsa kızartı, halsizlik baş ağrısı, iştahsızlık vb. belirtileri sezilirse derhal güneş banyosunu kesmeli ve birkaç gün ara vermelidir.
|
Bebek aşı Takvimi
Anne Sütü
Tuvalet Eğitimi
